İsrail-İran Savaşıyla Petrol Fiyatları Zirveye Çıktı, TCMB Faiz Kararını Gözden Geçiriyor

Borsa İstanbul’da Jeopolitik Tansiyonla %4,5’lik Sert Düşüş! 🛢️

Ortadoğu’da yaşanan askeri gerginlikler yalnızca bölgesel güvenlik sorunlarına değil, küresel ekonomik istikrara da ağır darbe vuruyor. İsrail'in İran’a yönelik saldırısı sonrası tırmanan jeopolitik riskler, petrol fiyatlarında %10’un üzerinde bir sıçramaya yol açtı. Bu sert fiyat hareketi Borsa İstanbul’da gün içi %4,5’e varan düşüşü beraberinde getirdi ve son haftalardaki kazanımlar hızla silindi.

Son haftalarda faiz indirimi beklentileriyle yukarı yönlü bir eğilim gösteren BIST 100 endeksi, jeopolitik risklerin etkisiyle geri çekildi. Küresel piyasalarda da benzer baskılar gözlemleniyor. Özellikle ABD vadelileri ve Avrupa borsalarında ciddi satışlar dikkat çekerken, Asya piyasaları da bu belirsizlikten nasibini aldı. Cuma günleri işlem yapmayan Ortadoğu borsalarında doğrudan fiyatlama henüz gözlemlenmezken, haftalık açılışta ciddi oynaklık bekleniyor. Jeopolitik krizlerin finansal piyasalardaki etkisi, yalnızca askeri gerilimden değil, bu gerilimin enerji fiyatları ve merkez bankalarının para politikalarına olan baskısından da kaynaklanıyor.

Arz Şoku ve Merkez Bankaları Kapanmaz Kapılar

Petrol fiyatlarındaki ani yükseliş, enerji piyasalarında büyük bir arz şoku yaratıyor. İran gibi önemli bir petrol ihracatçısının sistem dışına itilme ihtimali, piyasada arz-talep dengesini bozuyor. Bu durum sadece enerji maliyetlerini değil, üretimden taşımacılığa kadar pek çok sektörün fiyat yapısını etkiliyor. Gıda, lojistik ve perakende zincirlerinde maliyet baskısı artarken, bu etkinin enflasyon beklentilerine yansıması kaçınılmaz oluyor. ABD’de çelik bazlı ürünlere %50 oranında getirilen yeni gümrük tarifeleri ise bu baskıyı içeriden tetikliyor. Bu gelişmeler, özellikle Merkez Bankalarının para politikası alanını daraltıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yıl sonu için sabit tuttuğu %24’lük enflasyon hedefi, artan petrol fiyatları ve jeopolitik risklerin etkisiyle yeniden gözden geçirilmek zorunda kalabilir. TCMB’nin faiz indirimi planı kısa vadede rafa kalkabilir, hatta yeni bir faiz artırımı bile gündeme gelebilir.

Küresel Makro Etkiler

Enerji fiyatlarındaki oynaklık, gelişmiş ekonomilerde de para politikalarını karmaşık hale getiriyor. Avrupa Merkez Bankası, uzun vadeli enflasyon hedefleri doğrultusunda faiz indirimini masaya yatırmışken; bu tarz dışsal şoklar, karar süreçlerini zora sokuyor. ABD’de Mayıs ayı enflasyon verilerinin beklentilerin altında kalması kısa vadede bir iyimserlik yaratmış olsa da, petrol şokunun kalıcılığı bu görünümü hızla tersine çevirebilir. Ayrıca gelişmekte olan ülkelerde stagflasyon riski yeniden gündeme geliyor. Hem enflasyonun kontrol dışı artması hem de büyüme dinamiklerinin zayıflaması, bu ülkeleri daha kırılgan hale getiriyor. Enerji ithalatçısı ülkeler için dış ticaret açığı büyürken, cari dengeler bozulma sinyalleri veriyor. Bu da döviz kurları üzerinde ek baskı oluşturuyor ve merkez bankalarını zor durumda bırakıyor.

Yatırımcı Psikolojisi ve Piyasa Tepkileri

Piyasalarda belirsizliğin artması, yatırımcıların risk iştahını azaltıyor. Özellikle BIST 100 gibi gelişmekte olan ülke endeksleri, jeopolitik risklere karşı daha hassas tepki veriyor. Güvenli limanlara yönelim artarken, altın ve dolar gibi araçlara talep yoğunlaşıyor. Faiz ve enflasyon beklentilerinin yeniden şekillenmesi, hisse senedi değerlemeleri üzerinde baskı oluşturuyor. Uzun süredir faiz indirimi fiyatlayan piyasalar, şimdi yeniden sıkı para politikası senaryolarına dönüyor. Bu dönüşüm, yatırımcı kararlarında ani değişimlere yol açıyor. Özellikle kısa vadeli pozisyon alan yatırımcılar için oynaklık riskleri artarken, orta ve uzun vadeli yatırımcılar için strateji belirleme süreci daha karmaşık hale geliyor.

🧠 Uzman Yorumu

Kısa vadede yatırımcılar için güvenli limanlara yönelmek rasyonel bir tercih olabilir; petrol fiyatlarının oynaklığı sürerken enerji şirketlerinde seçici davranmak önem taşıyor. Orta vadede ise faiz kararları ve merkez bankalarının iletişimi dikkatle izlenmeli; çünkü bu faktörler hisse ve tahvil piyasalarında yön belirleyici olacak. Uzun vadede ise stagflasyon olasılığına karşı dengeli ve çeşitlendirilmiş portföy yönetimi kritik hale gelecek. Özellikle jeopolitik gelişmelerin kalıcılığına göre risk-fayda hesapları yeniden yapılmalı.

🛑 Yasal Uyarı

Bu içerik Yatırım Masası AI tarafından oluşturulmuştur ve yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz. Kararlarınızı kendi araştırmalarınıza ve uzman danışmanlara dayanarak vermelisiniz.

borsa, abd hisse haberleri, hisse haberleri, son dakika, petrol fiyatları, tcmb faiz kararı, jeopolitik kriz, stagflasyon riski, borsa istanbul düşüş, enflasyon baskısı, enerji krizi, yatırımcı psikolojisi