Trump'tan Çin ile Ticaret İlişkilerinde Yenilikler

İki Süper Gücün Ticaret İlişkilerinde Önemli Gelişmeler

Başkan Donald Trump, Perşembe günü yaptığı açıklamada, ABD'nin Çin mallarına uyguladığı fetanil ile ilgili tarifeleri yarıya indireceğini duyurdu. Bu adım, Çin'in nadir toprak madenleri ihracat kısıtlamalarından geri adım atması ile beraber gelen, ilişkileri yeniden düzenleme çabalarının bir parçası olarak öne çıkıyor.

Trump, Güney Kore'de Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile gerçekleştirdiği zirvenin ardından sınırlı bir anlaşmanın detaylarını paylaştı. Anlaşma kapsamındaki önemli konular, ABD'den soya fasulyesi alımlarının artırılması, fetanil ile ilgili daha fazla eylem, bazı nakliye ücretlerinin askıya alınması ve Trump'ın önümüzdeki Nisan ayında Çin'i ziyaret etmesini içermektedir.

Trump, açıklamalarında, daha fazla detayın yakın zamanda geleceğini ve toplantının oldukça verimli geçtiğini ifade ederek, resmi bir anlaşmanın "çok yakında" imzalanacağını belirtti. Belirtilen şartlar, dünya üzerindeki iki büyük ekonominin ilişkisi açısından piyasalara belli bir istikrar sağlama potansiyeli taşıyor.

Capital Economics'in analizine göre, anlaşmazlıkların çözülmemiş olması ve geniş bir ayrılma çabasının devam etmesi ihtimali bulunsa da, büyük tarifelerin artışını engelleyerek kısa vadeli görünümde önemli bir riskin ortadan kalkmasını sağlıyor.

Busan'da yapılan zirve, Trump'ın ikinci döneminin ilk yüz yüze görüşmesi olarak kaydedildi ve yaklaşık iki saat sürdü. Piyasalara yön veren açık bir başlık ise tarife indirimleri idi. Trump, fetanil üzerinden Çin'e uygulanan mevcut %20'lik tarife oranını "hemen yürürlüğe girmek üzere" %10'a indirdiğini duyurdu.

ABD, Çin'e karşı geniş bir tarife yelpazesine sahip. Bu tarifeler, fetanil ile ilgili %20'lik oranlardan %34'lük "nispi" tarifelere ve diğer sektörlere özel tarifelere kadar uzanıyor. Peterson Enstitüsü, ABD'nin Çin'den ithalatındaki ortalama tarife oranının toplantı öncesinde %57.6 olduğunu tahmin ediyor. Trump, yapılan değişikliklerle birlikte yeni genel oranın yaklaşık %47 olduğunu belirtti.

Bunun yanı sıra, nadir toprak madenleri konusu da dikkat çekti. Bazı tahminlere göre, Çin dünya çapındaki bu değerli metalleri işleme pazarının %90'ını kontrol ediyor. Son dönemde, Çin'in ihracat kısıtlamaları gündemi sarstı. Yapılan yeni anlaşma ile birlikte, Trump, "bu kaynakların akışının en az bir yıl boyunca devam edeceğini" ekledi.

Çin Ticaret Bakanlığı, fetanil tarifelerindeki düşüş gibi bazı şartları doğruladı. Çin devlet medyası, toplantının taraflara iki ülke arasında güçlü bir "ikili bağlar" kurma fırsatı sağlayacağını vurguladı.

Toplantıda kesinleşmeyen konular arasında yarı iletkenler bulunuyor. Trump, yalnızca Çin ve Nvidia Corporation'ın (NVDA) chip üreticisinin ülkeye gelecekteki erişimi üzerine kendi aralarında görüşeceğini ifade etti. Ayrıca, TikTok ile ilgili bir anlaşmanın tamamlanması konusunun devam ettiğini belirtti.

Trump, Rusya ile olan ilişkilerde de pek ilerleme kaydedemediklerini ve bu konuda birlikte çalışma kararı aldıklarını ancak Çin'in uzun süredir devam eden Rusya petrolü alımlarının ağırlığı sebebiyle daha fazla adım atmanın zor olduğunu dile getirdi. Bunun yanı sıra, Trump, "Taiwan" konusunun gündeme gelmediğini de ekledi.

Daha somut gelişmeler arasında ise Tarım Bakanı Brooke Rollins'in, toplantıdan önce Çin'in Amerikan soya fasulyesi alımlarını yeniden başlattığını teyit etmesi yer alıyor. Bu, Trump'ın gündeminde öncelikli bir maddeydi ve Çin'in alımları durdurması sonucunda ABD'li soya fasulyesi üreticileri büyük kayıplar yaşadı.

Trump, sosyal medya platformlarında ise Çin'in Alaska'dan petrol ve gaz alımındaki yeni enerji alımları hakkında "çok büyük ölçekli bir işlem olabilir" şeklinde paylaşımlarda bulundu.

Oxford Economics Asya Ekonomisi Başkanı Louise Loo, ABD-Çin ticaret görüşmelerindeki gelişmeleri "kesinlikle olumlu bir adım" olarak tanımladı ve "2026 yılına yönelik daha derin ve öngörülebilir bir etkileşimin temelini oluşturduğunu" belirtti. Ancak politika hataları ve karşılıklı yanlış anlama olasılıklarının yüksekliğine dikkat çekerek, "bu détente (yumuşama) kırılgan" dedi.

Sonuç olarak, bu zirvenin ardından Amerika ve Çin arasındaki ilişkilerde bir istikrar sağlanmış görünüyor. "Bir anlaşmamız var" diyen Trump, "her yıl bu anlaşmayı yeniden müzakere edeceğiz" hatırlatmasını da yaptı.