Web3'te Kullanıcı Deneyimi Geliştirilmeli

Web3'teki Zorluklar ve Çözümleri

Bir kişinin kripto dünyasına ilk adım attığını düşünün. Kendi parasını yönetme, küresel piyasalara erişim ve yeni ekonomi içerisinde yer alma vaatlerini duymuştur. Cüzdanını indirir, Ethereum satın alır ve ilginç bir uygulama bulur. Ardından şöyle bir mesaj alır: "Lütfen Base ağına geçin." Ne? Hızla araştırma yapmaya başlar, bir YouTube videosu izler ve belki durumu kavrarsa, belki de başaramaz. Çoğu kullanıcı bu noktada pes eder. Yapılan bir araştırma, kripto kullanıcılarının %80'inin 90 gün içinde blok zincirlerini terk ettiğini gösteriyor.

Son on yıldaki en büyük yenilik olan güçlü blok zincirlerinin yayılması, Web3'ün en büyük zayıflığını da doğurmuştur: Kullanıcı deneyiminin son derece parçalı ve karmaşık hale gelmesi. Bu durum, yalnızca en kararlı kullanıcıları çekiyor. Bu başarının en belirgin semptomu ise, tüm bu sorunları simgeleyen mütevazı "Ağ Değişikliği" özelliği.

MetaMask Yılları ve Endişeler

Bir on yıl önce ConsenSys’te çalışırken, misyonumuz açıktı. Dünyayı Ethereum ile MetaMask aracılığıyla tanıştırmak. O zamanlar MetaMask kullanıcıları için sadece bir zincir mevcuttu. Kullanıcılar uygulamalara, olasılıklara ve inşa ettiğimiz devrime odaklanabiliyordu. MetaMask, milyonlarca kullanıcı ve milyarlarca işlem hacmi ile bu bağlantı rolünde büyük bir başarı kazanmıştı. Ancak, evrimine tanıklık etmek, sektördeki temel sorunu gözler önüne serdi. Diğer zincirler piyasaya sürüldüğünde görülen "Ağlar" açılır menüsü bir özellik değil, bir başarısızlık itirafıydı. Teknik genişlemenin kullanıcı anlayışından öne çıkarılması, sorunların büyümesine neden oldu.

Gerçek vahiyle, kullanıcıların zincirler hakkında düşünmesini sağlıyorsak, kaybetmişiz demektir. Kullanıcıların Ethereum varlıklarını Solana uygulamalarında kullanmak istemesi durumda ise işler karmaşıklaşır. Öncelikle bir köprü bulmanız gerekir. Ardından cüzdanınızı bağlayın ve token'ları onaylayın. İşlem ücretini ödeyin ve onay için bekleyin. Cüzdanınızda ağlarınızı değiştirin, yeniden bağlanın ve hiçbir şeyin yanlış gitmediğini umun. Üç farklı blok gezgininde varlıklarınızı takip etmeye çalışın. Bu gerçekten çılgınca.

Geliştiricilerin Mücadeleleri

Cüzdanlar suçlu olarak gösteriliyor ama aslında sadece altında yatan karmaşayı açığa çıkarıyorlar. Gerçek felaket temelde yatıyor. Son zamanlarda bir kurucu bana dayanma noktasını anlattı. "Ethereum’da lansman yaptık ve gerçek bir ivme kazandık. Kullanıcılar bunu çok sevdi. Ancak, Solana ve Sui gibi diğer platformlara geçmeye çalıştığımızda, tamamen yeni programlama dilleri öğrenmeye başladık, zincirleri güvenilir büyük köprülerle birbirine bağlamaya çalıştık ve üç ayrı kod tabanı sürdürmek zorunda kaldık. Altı ay sonra genişleme girişimimizden vazgeçtik. Karmaşıklık bizi boğuyordu."

Bu hikaye her yerde tekrarlanıyor. Takımlar, ürün geliştirmekten çok altyapıyı yönetmeye zaman harcıyorlar. Likidite zincirler arasında parçalanıyor. Kullanıcılar hangi sürümün kullanılacağı konusunda kafa karışıklığı yaşıyor. Yenilik, operasyonel yükün altında boğuluyor. Kullanıcıları, uyumsuz havayollarında kendi seyahat acenteleri olmaya zorluyoruz. Ethereum'dan Solana'ya ve Arbitrum'a geçmek mi istiyorsunuz? Bağlantıları kendiniz bulmalısınız. Her bir ayağı ayrı ayrı ayırmalısınız. Varlıklarınızın ulaştığından emin olmaya çalışmalısınız.

Çözüm Var

Çözüm, daha iyi cüzdan arayüzleri veya daha pürüzsüz köprülerden fazlasını gerektiriyor. Zincir soyutlamasına ihtiyacımız var. Uygulamaların, altta yatan blok zincirini görünmez kılacak şekilde her zincirle yerel olarak etkileşim kurabilme yeteneğine sahip olmamız gerekiyor. Bu teknoloji bugün mevcut. Birçok ekip buna yönelik çalışmalar yapıyor. ZeroDev gibi Hesap Soyutlama çözümleri kullanıcı deneyimini geliştirirken, Chainlink CCIP gibi zincirler arası mesajlaşma çözümleri de verileri zincir A'dan B'ye taşımaya yardımcı oluyor. ZetaChain gibi blok zincirleri ise bunu farklı bir şekilde yaklaşarak, Bitcoin ağı dahil olmak üzere tüm büyük zincirleri kapsayan uygulamaların oluşturulmasını sağlıyor.

Düşünün ki, tüm zincirlerle güvenli bir şekilde bağlanan evrensel bir katman var. Bir akıllı sözleşme, varlıkları her yerden aynı anda yönetiyor. Kullanıcılar, Bitcoin'i Ethereum'a dönüştürmek, Ethereum üzerindeki stabilcoin’leri Solana'da bir getirisi olan uygulamaya yatırmak veya herhangi bir zincirde ödeme almak için tek tıklama işlemi gerçekleştirirler. Protokol, tüm karmaşık zincirler arası yürütmeyi otomatik olarak halleder. Hareketli pencereler yok. Değişiklik yok. "Doğru" ağda olup olmadığınız konusunda kaygı yok.