Türkiye'de İş Arayan Gençlerin Oranı Düşük: NEET Verileri

Türkiye'de NEET Gençlerin Durumu Üzerine Çarpıcı Veriler

Türkiye, eğitimden ve üretimden kopan genç sayısı açısından Avrupa Birliği ülkeleri arasında en yüksek orana sahip durumda. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından hazırlanan rapora göre, 2,3 milyon civarında olan eğitimde ve istihdamda olmayan gençlerin yalnızca dörtte biri iş arıyor.

NEET Göstergesi ve Türkiye'nin Konumu

Raporda yer alan “ne eğitimde ne istihdamda” (NEET) terimi, 15-24 ya da 15-29 yaş aralığında olup eğitimini tamamlayan ancak bir işte çalışmayan gençlerin durumunu analiz etmektedir. 2024 itibarıyla Türkiye’de NEET oranı %22.9 olarak belirlenmiş ve bu oranı ile Türkiye, Avrupa’da en yüksek NEET oranına sahip ülke konumunda.

İstisnai Özellik: Genç İşsizlik Oranı ve NEET

Türkiye, genç işsizlik oranında %16,4 ile NEET oranından daha düşük bir seviyeye sahip. Bu durum, ülkemizdeki gençlerin iş bulma güçlüklerinin sadece istihdamdan değil, aynı zamanda eğitimden erken kopuş, toplumsal cinsiyet rolleri ve yapısal engellerden kaynaklandığını göstermektedir.

Kadınlar ve Bölgesel Eşitsizlik

NEET grubunun yaklaşık %66’sını kadınlar oluşturmaktadır. En yüksek NEET oranları Güneydoğu Anadolu (%31,5) ve Ortadoğu Anadolu (%28,3) bölgelerinde gözlemlenmektedir. Bu bölgelerde, genç kadınların NEET oranı %40,6 ve %35,1 gibi yüksek rakamlara ulaşmıştır.

NEET Gruplarının İş Arama Eğilimi

2023 verilerine göre, toplam NEET gençlerin %26,8’i iş arayan bireylerken, bu grubun %71,7’sinin kadın olduğu göze çarpıyor. İş arayan gençlerin bölgesel dağılımı ise oldukça değişkenlik göstermektedir.

Eğitim Düzeyi ve İş Bulma Güçlükleri

NEET grubundaki gençlerin %53,5’i yüksek eğitim seviyesine sahip olmasına rağmen iş bulmakta zorlanmaktadır. Türkiye’deki NEET gençlerin %70’i, önceden iş aradığı halde bulamadığı veya istihdam için uygun iş olmadığını düşündüğü için iş aramaktan vazgeçmiştir.

Evlilik ve NEET İlişkisi

Evlilik, genç kadınlarda NEET olasılığını artırmaktadır; NEET kadınların %36’sı evliyken, evli erkeklerin oranı yalnızca %4’tür. Bu durum, toplumsal normlar ve çocuk bakım yükümlülükleri ile yakından ilişkilidir.

Sonuç olarak, Türkiye'deki NEET oranlarının yüksekliği, yalnızca ekonomik göstergelerle değil, eğitimden istihdama geçişte yaşanan zayıf bağlantılar, toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri ve bölgesel dengesizlikler ile ele alınmalıdır. Çözüm, kapsayıcı sosyal politikalar ve toplumsal cinsiyet eşitliği odaklı reformlarla mümkündür.