Enflasyon artışı ve işe alım kesintileri, şirketlerin tarife taktikleri sınırlara yaklaşırken geliyor: MS

Investing.com — Başkan Donald Trump tarife saldırısını başlattığında, ekonomistler maliyetlerin tüketicilere yansımasıyla enflasyonun yükseleceği konusunda uyarıda bulunmuştu. Bu etki şirketlerin aldığı önlemlerle gecikti. Ancak şimdi tarife kaynaklı fiyat artışlarının ilk işaretleri ortaya çıkıyor. Morgan Stanley (NYSE:MS), şirketleri işe alım ve harcama stratejilerini yeniden düşünmeye zorlayacak tam enflasyon darbesi konusunda uyarıyor.

Morgan Stanley ekonomistleri yakın zamanda yayınladıkları bir notta şöyle belirtti: "Son enflasyon verileri, tarifeler ekonomiye yansıdıkça mal fiyatlarının sertleştiğini gösteriyor. Bu durum esasen tüketim ve üretim üzerinde bir vergi görevi görüyor." Ekonomistler, şirket kâr marjlarını sıkıştıran artan maliyet baskılarına dikkat çekti.

ABD ithalatındaki ortalama efektif tarife oranı Haziran ayında yüzde 8,9 seviyesindeydi. Bu oran, beklenen yüzde 16’nın oldukça altında kaldı. Bunun nedeni ticaret sapması, envanter yönetimi ve gecikmiş uygulama gibi faktörlerdi. Bununla birlikte, Morgan Stanley, Çin’in ihracat payının toparlanması ve gümrüksüz de minimis muamelesi askıya alınmasının tüketici mallarını etkilemeye başlamasıyla bu oranların Temmuz ve Ağustos aylarında artmasını bekliyor.

Tarifeler en çok nihai tüketici mallarını etkiliyor. Haziran ayında giyim sektöründeki oran yüzde 24’e ulaştı. Bunu yüzde 16,1 ile mobilya ve yüzde 15,8 ile motorlu taşıtlar izledi. Bu arada, üreticiler çelik, kimyasallar ve elektronik gibi girdilerde daha yüksek maliyetlerle karşı karşıya kalıyor. Bu durum tedarik zinciri boyunca enflasyonu artırıyor.

Şirketler tarifelerin etkisini azaltmak için çeşitli stratejiler uyguluyor. "Çin+1" veya yakın bölge modelleri altında tedarik zincirlerini yeniden şekillendiriyorlar. Tarife son tarihlerinden önce envanter stokluyorlar. Maliyetleri seçici fiyat artışları, tedarikçi müzakereleri ve marj emilimi karışımıyla paylaşıyorlar. Örneğin Apple (NASDAQ:AAPL), ABD’ye gönderilen ürünlerin daha fazla montajını Hindistan ve Vietnam’a kaydırıyor. Şirket, 2026 yılına kadar Çin tarifelerine maruz kalma oranını azaltmayı hedefliyor.

Federal Rezerv anketleri, şirketlerin ihtiyatla fiyatları artırdığını gösteriyor. Firmalar tüketici tepkilerini test ediyor. Sürekli ticari belirsizlikler nedeniyle işe alımları veya yatırımları erteliyorlar. Temmuz ayı Beige Book raporu, tarife kaynaklı maliyet baskıları, fiyat artışları ve ön yükleme ile tarife artışlarının yan etkileri nedeniyle değişken satış modellerine ilişkin yaygın raporlarla bu durumu yansıttı.

Bölgesel farklılıklar belirgin hale geliyor. Ağır sanayi bölgeleri artan girdi maliyetleri ve marj baskısı bildiriyor. Güney eyaletleri tedarik zinciri değişikliklerine dikkat çekiyor. Tarım alanları ise küresel ticaret gerilimleriyle bağlantılı ihracat zorluklarıyla karşı karşıya kalıyor.

Ekonomistler, mal enflasyonunun ilk işaretlerinin önümüzdeki aylarda hızlanmasının muhtemel olduğunu belirtti. Bu durum işletmeler üzerindeki maliyet baskılarını derinleştirecek ve 2025’in ikinci yarısında işgücü piyasasının soğumasına katkıda bulunacak.

Ancak, faiz indirimi çağrısında bulunanların sıklıkla atıfta bulunduğu işgücü piyasasındaki soğuma, bu yıl Fed’i ikna etme olasılığı düşük. Çünkü enflasyon, para politikası kararlarının ana itici gücü olmaya devam edecek.

Morgan Stanley yakın zamanda yayınlanan bir podcast’te şöyle dedi: "Temel çağrımız, Fed’in bu yıl beklemede kalacağı yönündeydi."

Bu makale yapay zekanın desteğiyle oluşturulmuş, çevrilmiş ve bir editör tarafından incelenmiştir. Daha fazla bilgi için Şart ve Koşullar bölümümüze bakın.

Investing.com Türkiye'de Okumaya Devam Edin