Belarus, Kripto Düzenlemeleriyle 'Dijital Cennet' Konumunu Sağlamlaştırıyor

Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, ülkesinin "dijital cennet" statüsünü pekiştirmek amacıyla kripto para birimleri ve dijital token'lar için uzun süredir geciken düzenlemelerin bir an önce tamamlanması çağrısında bulundu. Devlet haber ajansı BelTA tarafından 5 Eylül'de yayınlanan açıklamalara göre Lukaşenko, 2023'te verdiği kapsamlı düzenleme talimatlarına rağmen henüz onaylanmış belgelerin çıkmamasını eleştirdi. Lukaşenko, şeffaf kuralların ve yeni denetim mekanizmalarının oluşturulması gerektiğini vurgulayarak, Belarus'un küresel kripto adaptasyonuna ayak uydururken yatırımcıları ve finansal istikrarı koruması gerektiğini belirtti.

Kripto Platformlarında Tespit Edilen İhlaller ve Yatırımcı Güvenliği

Lukaşenko, Devlet Kontrol Komitesi'nin raporuna atıfta bulunarak, kripto platformlarında yapılan bir incelemede işlem kayıtlarında ihlaller tespit edildiğini duyurdu. BelTA'ya göre, Belaruslu yatırımcılar tarafından yurt dışına transfer edilen fonların yaklaşık yarısı vakada geri dönmediğini ve bu durumu kabul edilemez olarak nitelendirdiğini aktardı. Lukaşenko, yeni denetimlerin finansal istikrarı korurken, aynı zamanda yerel ve yabancı firmaların Belarus'un "dijital cennetinde" faaliyet göstermeye devam etmesine olanak tanıması gerektiğini belirtti. Teknolojinin yasal düzenlemelerden daha hızlı ilerlediğine dikkat çeken Cumhurbaşkanı, yeni hukuk dallarına duyulan ihtiyacın baskısını dile getirdi.

Yasal Çerçevenin Güçlendirilmesi ve Hi-Tech Park'ın Rolü

Lukaşenko, düzenleyici kurumlar ve Belarus'un dijital ekonomisinin büyük bir kısmını denetleyen özel ekonomik bölge olan Hi-Tech Park (HTP)'a, sorumlulukları bölüştürmeleri ve uzmanlıklarını kullanarak yerel ve yabancı işletmelerin "dijital cennetimizde sakince çalışabilecekleri" kuralları taslak haline getirmeleri talimatını verdi. Bu hamle, ülkenin düzenleyici hedefleri ile teknolojik beklentilerini uyumlu hale getirme konusundaki artan sabırsızlığını yansıtıyor.

Enerji Fazlasıyla Kripto Madenciliğine Bakış

Lukaşenko'nun bu son yorumları, Belarus'un kripto alanındaki rolünü genişletmenin başka bir yolunu kamuoyunda tartışmasından sadece birkaç ay sonra geldi. 5 Mart'ta CoinDesk, Lukaşenko'nun ülkenin fazla elektriğini dijital varlık madenciliği için kullanma olasılığını gündeme getirdiğini bildirmişti. BelTA'ya göre, yeni atanan enerji bakanına, "Bu madenciliğe bakın. Gittikçe daha fazla insan bana başvuruyor. Eğer bu bizim için kârlıysa, hadi yapalım," dediği aktarıldı. Lukaşenko o dönemde, bu fikri Washington'daki gelişmelere bağlayarak Beyaz Saray'ın stratejik bir kripto rezervi konseptini ortaya attığını belirtti. "Dünyanın gittiği yolu görüyorsunuz. Ve özellikle dünyanın en büyük ekonomisi. Dün [bir kripto] rezervi tutacaklarını açıkladılar," ifadelerini kullandı.

Belarus, bu yolu keşfeden tek ülke değil. Bhutan, sessizce 100 megawatt'ın üzerinde Bitcoin madencilik kapasitesi inşa etti ve ek 500 MW için planlar yapıyor. Bitcoin'i yasal para birimi olarak kabul eden El Salvador ise daha küçük ölçekte jeotermal enerjiyle çalışan madenciliği teşvik etti. Lukaşenko'nun açıklamaları, düzenleyicilerin yeşil ışık yakması halinde, enerji fazlası olan Belarus'un benzer bir yol izleyebileceğini düşündürüyor.

Belarus: Dijital Varlıklar İçin Erken Bir Adım

Belarus, kripto alanında erken adımlar atan ülkelerden biriydi. 21 Aralık 2017 tarihinde imzalanan 8 No'lu "Dijital Ekonominin Gelişimi Hakkında" Kararname, Hi-Tech Park (HTP) çatısı altında dijital varlıklar için bir çerçeve oluşturarak yabancı blokzinciri girişimlerini kendine çekti. HTP, IT şirketlerine cazip vergi ve yasal koşullar sunan Belarus'ta özel bir ekonomik bölgedir. Söz konusu 21 Aralık tarihli kararname, bu ayrıcalıklı rejimi 1 Ocak 2049'a kadar uzatmış ve HTP sakinleri için izin verilen faaliyetler listesini genişletmişti. Yazılım geliştirmenin yanı sıra, HTP sakinlerine yapay zeka, otonom araç sistemleri ve e-spor gibi yeni alanlarda faaliyet gösterme hakkı tanınmıştı. Kararname ayrıca, HTP'ye kayıtlı şirketlerin fiziksel konumlarından bağımsız olarak dünya çapındaki müşterilere dijital hizmetler sunmasına olanak tanıyan yargı dışılık ilkesini de yeniden teyit etti.

Ayrıca, kararname blokzinciri ve dijital varlıklara özel hükümler de getirdi. Belarus hukukunda dijital token'ları resmi olarak tanıdı ve daha önce düzenlenmemiş olan bunların ihracı, dolaşımı ve değişimi için yasal bir temel oluşturdu. Kripto madenciliği ve token satışları gibi faaliyetler, HTP sakinleri tarafından yapıldığında yasallaştırıldı. Buna ek olarak, kararname HTP içinde faaliyet gösteren hem şirketler hem de bireyler için dijital varlık işlemlerinde vergi muafiyetleri sundu ve akıllı sözleşmelerin geçerliliğini tanıdı. Bu önlemler, Belarus'u kripto para birimleri ve blokzinciri hizmetleri için devlet destekli bir çerçeve benimseyen en erken yargı bölgelerinden biri olarak konumlandırdı. Ancak, sistem hala eksik kalmakta ve BelTA tarafından bildirilen Lukaşenko'nun son müdahalesi, ülkenin düzenleyici hedeflerini teknolojik beklentileriyle uyumlu hale getirme konusunda artan bir sabırsızlığı işaret ediyor.