Belarus: Kripto 'Dijital Cennet' İçin Düzenleme Çağrısı

Belarus'ın Kripto Hedefi: "Dijital Cennet" Olma Yolunda Yeni Adımlar

Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, ülkenin hızla gelişen kripto ekosistemindeki düzenleyici gecikmelere son verilmesi ve şeffaf bir çerçeve oluşturulması çağrısında bulundu. **5 Eylül**'de devlet haber ajansı BelTA tarafından aktarılan açıklamalarına göre, Lukaşenko, Belarus'u kripto varlıklar için küresel bir "dijital cennet" olarak konumlandırma vizyonunu pekiştirmeyi hedefliyor.

Kripto Düzenlemesindeki Gecikmeler ve Denetim Bulguları Endişe Yaratıyor

Lukaşenko, **2023** yılında dijital tokenler için kapsamlı düzenlemeler hazırlanması yönünde verdiği talimatlara rağmen sürecin tamamlanmamasını eleştirdi. Devlet Kontrol Komitesi tarafından yapılan bir denetim raporuna atıfta bulunan Başkan, bazı kripto platformlarında işlem kayıtlarında ihlaller tespit edildiğini belirtti. Daha da önemlisi, Belaruslu yatırımcılar tarafından yurt dışına aktarılan fonların vakaların yaklaşık **yarısında** geri dönmediğini vurguladı. Bu durumun kabul edilemez olduğunu dile getiren Lukaşenko, yatırımcıların güvenliğini ve finansal istikrarı koruyacak, ancak yerel ve yabancı firmaların Belarus'un "dijital cennetinde" faaliyetlerine devam etmelerini sağlayacak yeni bir denetim mekanizmasının gerekliliğini dile getirdi.

Şeffaf Kurallar ve Yetki Paylaşımı Vurgusu

Başkan Lukaşenko, teknolojik ilerlemenin yasal düzenlemelerden daha hızlı seyrettiğini ve bu durumun yeni hukuk dalları oluşturma baskısı yarattığını belirtti. Düzenleyicilere ve Belarus'un dijital ekonomisinin büyük bir kısmını denetleyen özel ekonomik bölge olan **Yüksek Teknoloji Parkı (HTP)**'na sorumlulukları paylaşma talimatı verdi. Amaç, uzmanlıklarını kullanarak hem yerli hem de yabancı işletmelerin "dijital cennetimizde sakince çalışabilecekleri" konusunda güvence verecek kuralları taslak haline getirmek.

Enerji Fazlasıyla Kripto Madenciliği Potansiyeli

Lukaşenko'nun son açıklamaları, kendisinin Belarus'un kripto rolünü genişletmek için başka bir yolu değerlendirmesinden sadece birkaç ay sonra geldi. **5 Mart**'ta CoinDesk tarafından bildirildiği üzere, Başkan ülkenin fazla elektriğini dijital varlık madenciliği için kullanma olasılığını gündeme getirmişti. Yeni atanan enerji bakanına "Şu madenciliğe bakın. Gittikçe daha fazla kişi bana geliyor. Eğer bizim için kârlıysa, yapalım," ifadelerini kullanmıştı. O dönemde, Lukashenko bu fikri Washington'daki gelişmelere bağlayarak, Beyaz Saray'ın stratejik bir kripto rezervi kavramını dile getirdiğini belirtmişti. **Bhutan**'ın sessizce **100 megawatt**'tan fazla Bitcoin madenciliği kapasitesi inşa etmesi ve ek **500 MW** planlaması, veya Bitcoin'i yasal para birimi olarak kabul eden **El Salvador**'un jeotermal enerjiyle madenciliği desteklemesi gibi küresel örnekler, Belarus'un da güç fazlasıyla benzer bir yolu izleyebileceğine işaret ediyor.

Kripto Alanında Atılan Erken Adımlar: **2017** Kararnamesi

Belarus, kripto dünyasına erken giren ülkelerden biriydi. **21 Aralık 2017**'de imzalanan "Dijital Ekonominin Geliştirilmesi Hakkında" **8 No'lu Kararname**, **Yüksek Teknoloji Parkı (HTP)** şemsiyesi altında dijital varlıklar için bir çerçeve oluşturarak yabancı blok zinciri startup'larını ülkeye çekti. Bu özel ekonomik bölge olan **HTP**, BT şirketlerine uygun vergi ve yasal koşullar sunmaktadır. Kararname, bu ayrıcalıklı rejimi **1 Ocak 2049**'a kadar uzatmış ve **HTP** sakinleri için izin verilen faaliyet listesini genişletmişti. Yazılım geliştirmeye ek olarak, sakinlere yapay zeka, otonom araç sistemleri ve e-spor gibi yeni alanlarda faaliyet gösterme hakkı tanınmıştı. Kararname ayrıca, **HTP**'ye kayıtlı şirketlerin fiziksel konumlarından bağımsız olarak dünya genelindeki müşterilere dijital hizmetler sunmasına izin veren yargı yetkisi dışı olma prensibini de yeniden teyit etti.

Dahası, kararname blok zinciri ve dijital varlıklara özgü hükümler getirmişti. Dijital tokenleri Belarus hukukunda resmen tanıyarak, daha önce düzenlenmemiş olan bunların ihraç, dolaşım ve değişimi için yasal bir temel oluşturdu. **HTP** sakinleri tarafından yürütülen kripto madenciliği ve token satışları gibi faaliyetler yasallaştırıldı. Ek olarak, kararname **HTP** içinde faaliyet gösteren hem şirketler hem de bireyler için dijital varlık işlemlerinde vergi muafiyetleri sunarken, akıllı sözleşmelerin geçerliliğini de kabul etti. Bu önlemler Belarus'u, kripto para birimleri ve blok zinciri hizmetleri için devlet destekli bir çerçeve benimseyen ilk yargı bölgelerinden biri olarak konumlandırdı.

Geleceğe Yönelik Beklentiler: Uyum ve İlerleme

Ancak, sistemin hala eksik olduğu ve Lukaşenko'nun BelTA tarafından bildirilen son müdahalesi, ülkenin düzenleyici hedeflerini teknolojik beklentileriyle uyumlu hale getirme konusunda artan bir sabırsızlığı işaret ediyor. Belarus, erken bir adım atmasına rağmen, küresel kripto benimseme hızına ayak uydurmak ve yatırımcı güvenini sağlamak için yasal altyapısını güçlendirme arayışında.