ABD Borsalarında Büyük Erime: 4 Günde 1 Trilyon Dolar Buharlaştı

ABD Borsalarında Şok Edici Erime: Teknoloji Hisseleri 1 Trilyon Dolar Kayıp Yaşadı

Küresel finans piyasalarının kalbi olan ABD borsaları, son dört gün içinde eşi benzeri görülmemiş bir satış dalgasına sahne oldu. Özellikle teknoloji sektöründe yoğunlaşan bu baskı, çarşamba günü itibarıyla Amerikan teknoloji şirketlerinin piyasa değerinden tam 1 trilyon doların silinmesine neden oldu. Bu devasa değer kaybı, yatırımcıların, özellikle yapay zeka (YZ) odaklı şirketlere yönelik aşırı iyimserliğin ve spekülatif beklentilerin bir düzeltme sürecine girdiğine dair endişelerini derinleştirdi.

ABD ekonomisinin ve küresel piyasaların genel sağlığının önemli bir göstergesi olarak kabul edilen S&P 500 Endeksi, çarşamba günü art arda dördüncü işlem gününde de düşüş kaydederek, piyasalardaki negatif seyrin ne denli yaygınlaştığını gözler önüne serdi. Bu dört günlük düşüş serisi, endeksin kısa vadeli momentumunu tamamen yitirdiğini ve yatırımcıların risk iştahında belirgin bir azalma olduğunu ortaya koydu. Endeksin bu performansı, teknoloji hisselerindeki düşüşün yalnızca bir sektörü değil, genel piyasa dinamiklerini de olumsuz etkilediğini vurgulamaktadır.

Yapay Zeka Rallisinde Aşırı Değerleme Endişeleri Piyasaları Sarsıyor

Son dönemde piyasalara damga vuran ve birçok yatırımcının iştahını kabartan yapay zeka destekli borsa rallisi, sürdürülebilirliği konusunda ciddi soru işaretleriyle karşı karşıya kaldı. Bu ralli, özellikle büyük teknoloji şirketlerinin YZ yeteneklerini artırma ve bu alandaki potansiyel getirileri capitalize etme çabalarıyla ivme kazanmıştı. Ancak son düşüşler, bu 'YZ coşkusunun' bir spekülatif balon olup olmadığına dair endişeleri körükledi.

Teknoloji ağırlıklı Nasdaq Endeksi, çarşamba günü piyasa açılışı öncesinde yüzde 1,8’e varan sert bir gerileme yaşadı. Bu düşüşle birlikte, hafta başından itibaren toplamda yüzde 7’lik bir değer kaybına ulaşan Nasdaq, nisan ayından bu yana en keskin ve en kapsamlı satış dalgasıyla yüzleşmiş oldu. Endeks, gün içinde kayıplarının bir kısmını telafi etmeyi başarsa da, çarşamba gününü yüzde 0,67 düşüşle tamamladı. Bu, endeksin genel olarak toparlanmakta zorlandığını ve teknoloji hisselerine yönelik baskının devam ettiğini göstermektedir.

Piyasalardaki bu gerilemenin temel tetikleyicisi, birçok yapay zeka şirketinin değerlemelerinin 'aşırı' olduğu yönündeki yaygınlaşan kanaat oldu. Eleştiriler, özellikle OpenAI gibi öncü YZ şirketlerine yapılan milyarlarca dolarlık yatırımlara rağmen, bu yatırımların henüz somut ve ölçülebilir bir finansal getiri veya 'kayda değer bir sonuç' üretmediği argümanı üzerinde yoğunlaştı. Bu durum, yüksek beklentilerle pompalanan piyasa değerlemelerinin, gerçek dünya getirileriyle senkronize olmadığı algısını güçlendirdi ve yatırımcıların kâr realizasyonuna gitmesine neden oldu.

Sektör Devleri Derinden Etkilendi: Nvidia'dan Intel'e Kayıplar

Piyasadaki bu genel satış dalgası, yapay zeka ekosisteminin en kritik oyuncularından bazılarını doğrudan etkiledi. Dünyanın en büyük şirketlerinden biri olan ve yaklaşık 4 trilyon dolar piyasa değerine sahip dev çip üreticisi Nvidia, bu düşüşten nasibini aldı. Şirketin hisseleri, çarşamba günü erken işlemlerde yüzde 3,3 gibi önemli bir oranda geriledi. Nvidia’nın ürettiği ileri teknoloji çipler, modern yapay zeka veri merkezlerinin ve karmaşık YZ modellerinin çalışması için hayati öneme sahip. Bu nedenle, Nvidia’nın performansındaki dalgalanmalar, genel YZ sektörünün sağlığına dair önemli sinyaller vermektedir. Şirket hisseleri, pazartesiden bu yana toplamda yüzde 4’e yakın bir değer kaybı yaşayarak, kısa vadede piyasa hassasiyetinin ne denli yüksek olduğunu ortaya koydu.

Yapay zeka ve savunma teknolojileri alanında faaliyet gösteren ABD merkezli Palantir hisseleri de piyasadaki baskıdan kaçamadı. Şirketin hisseleri, çarşamba günü yüzde 6’ya kadar geriledikten sonra kısmen toparlanma gösterse de, son altı işlem gününde hisse değerinin tam beşte bir oranında (yüzde 20) düşmesi, yatırımcı güvenindeki erozyonu açıkça sergilemektedir. Palantir'in büyük veri analizi ve YZ destekli karar alma çözümlerindeki rolü, bu düşüşün sektör geneline yayıldığını göstermektedir.

Çip üretim sektöründeki diğer önemli oyuncular da benzer kayıplar yaşadı. Amerikalı çip üreticisi Intel’in hisseleri yüzde 7’den fazla değer kaybederken, İngiliz çip tasarımcısı Arm’ın hisseleri çarşamba günü yüzde 3,6 oranında düştü. Bu durum, sadece YZ uygulamaları geliştiren şirketlerin değil, bu uygulamaların altında yatan donanım altyapısını sağlayan şirketlerin de piyasa endişelerinden etkilendiğini göstermektedir. Çip üreticilerindeki bu yaygın düşüş, YZ yatırımlarının kısa vadeli getirileri konusunda artan şüphelerin, tüm ekosistemi etkisi altına aldığının bir kanıtıdır.

MIT Raporu ve Uzmanların Değerlendirmeleri: Alarm Zilleri mi, Geçici Dalgalanma mı?

Piyasalardaki bu düşüş trendini körükleyen en önemli gelişmelerden biri, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) araştırmacılarının hazırladığı dikkat çekici bir rapor oldu. Raporda, kurumsal yapay zeka projelerinin yüzde 95’inin şu ana kadar işletmelere “sıfır getiri” sağladığı öne sürüldü. Bu bulgu, YZ teknolojilerinin iş dünyasındaki pratik uygulamalarının ve finansal geri dönüşlerinin, beklentilerin çok altında kaldığına dair endişeleri pekiştirdi. Sektör analistleri ve yatırımcılar için bu rapor, yapay zeka alanındaki yatırım coşkusunun gerçekçi temellerden yoksun olabileceğine dair ciddi bir uyarı niteliği taşıyor.

AJ Bell Finansal Analiz Direktörü Danni Hewson, MIT’nin bu çarpıcı raporunun piyasalardaki genel havayı olumsuz etkilediğini belirterek, “MIT’nin yapay zeka patlamasına ilişkin raporu piyasalardaki havayı bozdu” ifadelerini kullandı. Bu yorum, raporun piyasa psikolojisi üzerindeki derin etkisini ve yatırımcıların YZ projelerinin vaat ettikleriyle gerçekte sundukları arasındaki tutarsızlığa ne kadar hassas olduğunu göstermektedir.

Benzer şekilde, önde gelen yapay zeka araştırma kuruluşu OpenAI’nin Üst Yöneticisi Sam Altman da geçtiğimiz hafta yaptığı bir açıklamada, bazı yatırımcıların yapay zeka konusunda “fazla heyecanlandığını” ifade ederek, piyasadaki aşırı iyimserliğe karşı üstü kapalı bir uyarıda bulunmuştu. Altman’ın bu sözleri, YZ sektörünün içinden gelen bir uyarı olarak, piyasadaki mevcut düzeltme hareketinin zeminini hazırlayan unsurlardan biri olarak yorumlanabilir.

Piyasaların Geleceğine Dair Yorumlar: Temkinli Optimizm

Ancak, piyasa analistleri ve önde gelen finans kurumları, teknoloji hisselerini aceleyle elden çıkarmama konusunda temkinli bir uyarıda bulunuyor. UBS Amerika Yatırımları İdari Direktörü Ulrike Hoffmann-Burchardi, müşterilere gönderdiği bir notta, mevcut durumun yalnızca kısa vadeli bir dalgalanma olabileceğini işaret etti. Hoffmann-Burchardi, “Değerlemelerdeki artış dikkate alındığında kısa vadede teknoloji hisselerindeki oynaklık şaşırtıcı değil. Ancak çeşitli nedenlerden dolayı yatırımcılara aşırı savunmacı davranmamalarını tavsiye ediyoruz” diyerek, piyasadaki mevcut volatilitenin yüksek büyüme potansiyeline sahip sektörler için doğal bir durum olduğunu vurguladı.

Hoffmann-Burchardi, teknoloji şirketlerinin temel finansal güçlerinin hala sağlam olduğunu belirtti. Özellikle bu şirketlerin kâr artışlarının güçlü seyrini sürdürdüğünü ve yapay zeka kullanımını ticarileştirme konusunda giderek daha başarılı hale geldiklerini ifade etti. Bu görüş, YZ teknolojilerinin uzun vadeli potansiyelinin, kısa vadeli piyasa dalgalanmalarının ötesinde olduğu ve şirketlerin bu potansiyeli finansal getirilere dönüştürme yeteneğinin devam ettiği tezini desteklemektedir. Analistler, piyasadaki mevcut düzeltmenin, sağlam temellere dayanan ve yenilikçi teknoloji şirketleri için cazip bir alım fırsatı sunabileceğini, ancak bu süreçte seçici olmanın önemini vurgulamaktadır.

Sonuç olarak, ABD borsalarında yaşanan bu 1 trilyon dolarlık erime, yapay zeka odaklı yatırım coşkusunun sorgulanmaya başlandığının bir göstergesi olsa da, sektörün uzun vadeli potansiyeli konusunda fikir ayrılıkları devam etmektedir. Yatırımcılar için önümüzdeki dönemde, teknoloji hisselerindeki değerlemelerin gerçekçi temellere oturup oturmadığı ve YZ projelerinin vaat edilen getirileri ne zaman ve ne ölçüde sunabileceği soruları, piyasa hareketlerinin ana belirleyicisi olmaya devam edecektir.